Türkiye ile Suriye arasındaki ticarette uygulanan %500’lük vergi nedeniyle yaşanan kriz, Ticaret Bakanlığı’nın girişimleriyle çözüme kavuşturuldu. Ticaretin durma noktasına gelmesi ve sınır kapılarında oluşan uzun kuyruklar üzerine harekete geçen yetkililer, Suriyeli yetkililerle yapılan görüşmeler sonucunda mutabakata vardıklarını duyurdu.
Ticaret Bakanlığı’ndan yapılan yazılı açıklamada, Suriye’de 8 Aralık 2024’te eski rejimin sona ermesiyle birlikte yeni bir döneme girildiği ve bu süreçte Türkiye ile ilişkilerde önemli ilerlemeler sağlandığı belirtildi. Açıklamada, “Türk ürünleri artık yalnızca kuzeydeki barış harekâtı bölgelerinde değil, tüm Suriye genelinde halkın tamamına ulaşabilmektedir.” ifadeleri yer aldı.
Bakanlık, Suriye’de yeni hükümetin 11 Ocak 2025’te yürürlüğe koyduğu tek tip gümrük rejiminin bazı yanlış anlaşılmalara yol açtığını belirtti. Bu nedenle Suriyeli yetkililerle video konferans yoluyla görüşmeler gerçekleştirilmiş ve ardından Ticaret Bakan Yardımcısı Mustafa Tuzcu başkanlığındaki teknik heyet, 23 Ocak’ta Türk Hava Yolları’nın ilk Şam uçuşuyla başkente giderek görüşmelere katılmıştır. Heyet, Suriye Ticaret ve Tüketicinin Korunması Bakanı Mahir Halil al-Hasan, Kara ve Deniz Sınırları Otoritesi Başkanı Kuteybe Bedevi ve Dışişleri Bakan Yardımcısı Ahmet Duhan ile bir araya gelerek ekonomik ve ticari konuları ele almıştır. Görüşmeler sonucunda beş maddelik bir yol haritası oluşturulmuştur.
Belirlenen Beş Maddelik Yol Haritası
1. Gümrük Vergilerinin Revizyonu: 11 Ocak 2025’ten itibaren tüm ülkelere eşit şekilde uygulanan gümrük vergilerinin belirli ürünler için yeniden değerlendirilmesi kararlaştırıldı.
2. Serbest Ticaret Anlaşması (STA): 2011 yılında askıya alınan Türkiye-Suriye Serbest Ticaret Anlaşması’nın daha kapsamlı bir ekonomik ortaklık anlayışıyla yeniden yürürlüğe konulması için müzakerelere başlanacak.
3. Ekonomik ve Ticari İş Birliği: Suriye ekonomisinin yeniden canlanması amacıyla sanayi ve tarım ürünleri ticareti, transit taşımacılık, ikili taşımalar ve müteahhitlik gibi alanlarda iş birliği yapılacak. Türk firmalarının Suriye’nin imarında kilit rol üstleneceği vurgulandı.
4. Türk Firmalarının Tüm Suriye Genelinde Faaliyeti: Bugüne kadar sadece belirli bölgelerde hizmet veren Türk firmalarının, artık ülke genelinde yatırım ve projelere katılımı sağlanacak.
5. Sınır Kapıları ve Gümrük Alanında İş Birliği: Artan ticari geçiş trafiğinin daha hızlı ve verimli yönetilmesi amacıyla mevcut koordinasyon güçlendirilecek.
Bu anlaşmalar çerçevesinde Türkiye ve Suriye arasındaki ticari ilişkilerin güçlenmesi ve iki ülke ekonomisine olumlu katkılar sunması bekleniyor.